5 quan niệm sai lầm trong chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường

Một trong những bước đầu tiên quan trọng để kiểm soát bệnh tiểu đường là thực hiện thay đổi chế độ ăn uống phù hợp. Không thể phủ nhận rằng dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát lượng đường trong máu. Tuy nhiên, có nhiều quan niệm sai lầm về chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường, khiến việc xây dựng chế độ ăn phù hợp trở nên khó khăn.

Cùng DiaB tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết.

Chế độ ăn uống cho người bệnh tiểu đường quan trọng thế nào? 

Chế độ ăn uống cho người bị bệnh tiểu đường đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc quản lý tình trạng sức khỏe của. Đây không chỉ đơn thuần là cách cung cấp năng lượng cho cơ thể mà còn là yếu tố quyết định mức đường trong máu. 

Chế độ này cung cấp hướng dẫn cụ thể về việc lựa chọn thực phẩm, cách chế biến, và tần suất ăn một cách hợp lý. Các nguyên tắc cơ bản của chế độ ăn cho người bệnh tiểu đường giúp duy trì sự cân bằng giữa các thành phần dinh dưỡng như carbohydrate, protein và chất béo. 

Hơn nữa, việc thay đổi chế độ ăn uống phù hợp có thể chữa kịp thời bệnh tiểu đường, thậm chí là trước khi bác sĩ đưa ra chẩn đoán.

5 sai lầm trong chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường 

Dưới đây là năm lầm tưởng về chế độ ăn kiêng cho người bị tiểu đường.

Người bị tiểu đường phải kiêng carb và không ăn tinh bột

Nhiều ý kiến cho rằng người bị tiểu đường phải kiêng carb và không được ăn thực phẩm chứa tinh bột. Điều này không phản ánh đầy đủ và chính xác về cách quản lý dinh dưỡng cho người mắc bệnh này. Thay vì kiêng hoàn toàn, quan trọng hơn là kiểm soát và quản lý lượng carbohydrate và tinh bột tiêu thụ một cách thông minh. 

Cách thức quản lý này bao gồm: 

– Chọn loại carbohydrate phù hợp: Ưu tiên các nguồn carbohydrate có chỉ số đường huyết thấp như rau xanh, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, và các loại hạt. 

– Tránh thức ăn có carbohydrate đơn giản như đường và thực phẩm chứa đường. 

– Kiểm soát kích thước khẩu phần ăn: Quản lý số lượng carbohydrate mà bạn tiêu thụ trong mỗi bữa ăn. Cân nhắc việc sử dụng công cụ như bát đo và bảng tính calo để theo dõi lượng carbohydrate. 

– Chọn các loại tinh bột có chỉ số đường huyết thấp bao gồm rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu,…

Bên cạnh đó, nhiều người nghĩ rằng thay cơm trắng bằng phở, hủ tiếu, bún, bánh mì,… sẽ giúp kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy, những loại thực phẩm này đều chứa tinh bột, thậm chí một số loại có lượng đường còn cao hơn cơm trắng. 

Thay vào đó, bạn nên quản lý khẩu phần ăn một cách thông minh và cân nhắc với sự hỗ trợ của chuyên gia dinh dưỡng để duy trì mức đường huyết ổn định.

Tìm hiểu thêm: Top 5 cách chăm sóc sức khỏe tinh thần người bệnh tiểu đường

Người bị tiểu đường có thể thoải mái uống nhiều nước ép, sinh tố

Một trong những sai lầm phổ biến trong chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường là nghĩ rằng họ có thể thoải mái uống nhiều nước ép và sinh tố vì có nhiều vitamin. Tuy nhiên, đây là một quan niệm sai lầm, vì nước ép và sinh tố thường chứa nhiều đường tự nhiên, có thể làm tăng lượng đường trong máu. 

Nước ép trái cây và rau quả thường được làm từ trái cây và rau quả tươi, nhưng quá trình ép sẽ loại bỏ chất xơ, một chất dinh dưỡng cần thiết giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Khi chất xơ bị loại bỏ, lượng đường trong nước ép sẽ được cơ thể hấp thụ nhanh hơn, dẫn đến tăng đường huyết. 

Ngoài ra, nhiều loại nước ép và sinh tố được bán sẵn trên thị trường thường được thêm đường hoặc các loại syrup khác. Vì vậy, người bệnh tiểu đường nên hạn chế uống nước ép và sinh tố, đặc biệt là nước ép trái cây. 

Nếu muốn uống nước ép hoặc sinh tố, người bệnh nên tự làm tại nhà và sử dụng trái cây, rau quả tươi, không thêm đường hoặc syrup. 

Dưới đây là một số mẹo để người bệnh tiểu đường lựa chọn nước ép và sinh tố lành mạnh: 

• Chọn nước ép và sinh tố từ trái cây, rau quả tươi, không thêm đường hoặc syrup. 
• Ưu tiên các loại nước ép và sinh tố có hàm lượng chất xơ cao, chẳng hạn như nước ép từ rau xanh hoặc nước ép và sinh tố có bổ sung thêm 1 số loại rau xanh.
• Uống nước ép và sinh tố với lượng vừa phải, không quá 1-2 ly mỗi ngày. 

Người bị tiểu đường không được ăn đồ ngọt 

Đồ ngọt là một loại thực phẩm chứa nhiều đường, có thể làm tăng lượng đường trong máu nhanh chóng. Tuy nhiên, người bệnh tiểu đường vẫn có thể ăn đồ ngọt với lượng vừa phải và lựa chọn các loại đồ ngọt lành mạnh. Theo Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA), người bị tiểu đường nên hạn chế lượng đường nạp vào cơ thể ở mức 45-60g mỗi ngày.

Một số loại đồ ngọt lành mạnh cho người bệnh tiểu đường bao gồm: 

– Trái cây: Trái cây là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ dồi dào. 

– Yến mạch: Yến mạch là nguồn cung cấp carb phức tạp và chất xơ dồi dào. Người bệnh tiểu đường có thể ăn yến mạch với sữa không đường hoặc sữa chua không đường. 

– Socola đen: Socola đen có chứa chất chống oxy hóa và chất xơ. Người bệnh tiểu đường có thể ăn socola đen với lượng vừa phải, khoảng 28g mỗi ngày. 

– Kẹo cao su không đường: Kẹo cao su không đường có thể giúp giảm cảm giác thèm ăn ngọt.

Không được ăn trái cây khi bị tiểu đường 

Mặc dù trái cây chứa đường tự nhiên, nhưng chúng cũng có giá trị dinh dưỡng cao và là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất, và chất xơ quan trọng cho sức khỏe. Thay vì loại trừ hoàn toàn, quan trọng hơn là kiểm soát và hạn chế lượng trái cây tiêu thụ để đảm bảo rằng nó không gây tăng đột ngột mức đường huyết.

Lưu ý khi ăn trái cây cho người bệnh tiểu đường: 

– Ăn trái cây tươi thay vì trái cây sấy khô hoặc nước trái cây đóng hộp.

– Ăn trái cây cùng với các loại thực phẩm giàu chất xơ khác, chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt hoặc các loại đậu.

– Theo dõi lượng đường trong máu thường xuyên để điều chỉnh chế độ ăn uống cho phù hợp.

Nếu dùng thuốc thì có thể ăn uống thoải mái

Cuối cùng, thuốc tiểu đường chỉ là một trong những biện pháp giúp kiểm soát lượng đường trong máu, bên cạnh chế độ ăn uống và tập thể dục. Dùng thuốc tiểu đường không có nghĩa là người bệnh có thể ăn uống thoải mái mà không cần quan tâm đến lượng đường nạp vào cơ thể. 

Nếu ăn uống không lành mạnh, người bệnh vẫn có thể bị tăng lượng đường trong máu, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Bên cạnh đó, người bệnh tiểu đường cũng cần tập thể dục thường xuyên kết hợp ăn uống lành mạnh để giúp kiểm soát lượng đường trong máu.

Trên đây chỉ là một trong số nhiều sai lầm trong chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường. Những quan niệm này có thể khiến người bệnh tiểu đường gặp khó khăn trong việc kiểm soát lượng đường trong máu và tăng nguy cơ mắc biến chứng. Hiểu được điều đó, DiaB đã thực hiện chương trình “Sống khỏe cùng Đái tháo đường”.

Chương trình hỗ trợ người bệnh tiểu đường xây dựng và thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng. Chương trình được thiết kế dựa trên những nguyên tắc khoa học và được thực hiện bởi đội ngũ chuyên gia dinh dưỡng giàu kinh nghiệm.

Tham gia chương trình bạn sẽ được:

– Cung cấp kiến thức và kỹ năng cần thiết: Chương trình cung cấp cho người bệnh kiến thức về bệnh tiểu đường, chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh và cách theo dõi đường huyết. Người bệnh sẽ được hỗ trợ lựa chọn thực phẩm, xây dựng thực đơn và lên kế hoạch ăn uống phù hợp với tình trạng bệnh của mình. 

– Hỗ trợ xây dựng chế độ ăn uống cá nhân hóa: Chương trình sử dụng công nghệ phân tích dữ liệu để xây dựng chế độ ăn uống cá nhân hóa cho từng người bệnh. Chế độ ăn uống này sẽ được điều chỉnh dựa trên tình trạng bệnh, mục tiêu điều trị và sở thích ăn uống của từng người bệnh.

– Có thể hỏi đáp cùng chuyên gia dinh dưỡng: Người bệnh có thể hỏi đáp cùng chuyên gia dinh dưỡng về khẩu phần ăn và các vấn đề liên quan đến bệnh tiểu đường. Điều này giúp người bệnh giải đáp thắc mắc và có thêm kiến thức để xây dựng chế độ ăn uống phù hợp.

– Có thể chia sẻ kiến thức cùng cộng đồng: Bạn có thể chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm của mình với cộng đồng người bệnh tiểu đường. Điều này giúp người bệnh học hỏi thêm từ những người khác và có thêm động lực để xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh.

Nếu bạn hay người thân bị tiểu đường, hãy tham gia ngay chương trình sống khỏe cùng đái tháo đường của DiaB để được hỗ trợ xây dựng và thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng. 

Tham gia ngay TẠI ĐÂY.

Tìm hiểu thêm: Top 5 cách chăm sóc sức khỏe tinh thần người bệnh tiểu đường

Thế nào là chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường? 

Chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường là một kế hoạch dinh dưỡng đặc biệt nhằm kiểm soát mức đường trong máu, đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho công việc, sinh hoạt hằng ngày và duy trì sức khỏe tốt. Điều quan trọng là tối ưu sự cân đối giữa các thành phần dinh dưỡng chính: carbohydrate, protein và chất béo. 

Các loại thực phẩm người tiểu đường nên ăn

– Rau quả tươi ngon: Rau quả là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ dồi dào. Người tiểu đường nên ăn ít nhất 5 phần rau củ quả mỗi ngày, bao gồm cả rau xanh, trái cây và các loại rau củ có màu đỏ, vàng, cam. 

– Hạt: Hạt là nguồn cung cấp chất xơ, protein và chất béo lành mạnh. Người tiểu đường có thể ăn các loại hạt như hạt chia, hạt bí ngô, hạt hướng dương,… 

– Ngũ cốc nguyên hạt: Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn cung cấp carbohydrate phức tạp, giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Người tiểu đường nên chọn các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch,… 

– Các loại protein không bão hòa: Các loại protein không bão hòa như cá, thịt gà, đậu và các loại hạt là nguồn cung cấp protein lành mạnh. 

Các loại thực phẩm nên hạn chế 

Chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường thực chất không phải là một chế độ ăn “khắc nghiệt”, mà gần như là một chế độ ăn bình thường, được thiết kế cân bằng và đầy đủ chất dinh dưỡng. 

Hơn nữa, mọi người nên ăn chế độ ăn đái tháo đường, không chỉ để kiểm soát đường huyết mà còn để bảo vệ sức khỏe toàn diện. Việc ăn uống hợp lý không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mức đường huyết ổn định, mà còn giúp hỗ trợ các hệ cơ quan hoạt động một cách hiệu quả.

Chính vì vậy, việc lựa chọn thực phẩm cẩn thận và duy trì một chế độ ăn đúng cách là một phần quan trọng trong việc quản lý tiểu đường và duy trì sức khỏe tổng thể. Có một số loại thực phẩm mà người tiểu đường nên hạn chế sau:

• Các thực phẩm chứa nhiều đường: bánh ngọt, kẹo, nước ngọt,…
• Các thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh,…
• Thực phẩm có nhiều caffeine: Cà phê, trà, nước ngọt có ga,… 
• Các chất kích thích: Rượu, bia, đồ uống có cồn,…

Đồng thời, việc kiểm soát lượng calo cũng đóng vai trò quan trọng. Uống đủ nước và duy trì lối sống tích cực cũng là một phần không thể thiếu của chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường. 

Cùng với sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng, chế độ ăn kiêng sẽ trở thành một công cụ hữu ích giúp người mắc bệnh tiểu đường duy trì sức khỏe và tận hưởng cuộc sống như bất kỳ người bình thường nào. 

Tìm hiểu thêm: 6 thói quen tốt cho sức khỏe người bệnh tiểu đường

Các nguyên tắc cơ bản của chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường

Các nguyên tắc cơ bản của chế độ ăn uống cho bệnh tiểu đường bao gồm:

Cân bằng các thành phần dinh dưỡng

– Theo Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA), người tiểu đường nên chia khẩu phần ăn thành 4-6 bữa nhỏ trong một ngày. Điều này giúp duy trì mức đường huyết ổn định. 

– Carbohydrate nên chiếm khoảng 50-55% tổng lượng calo. Carbohydrate cung cấp năng lượng cho cơ thể, nhưng cần phải kiểm soát để tránh tăng cao đột ngột đường huyết. 

– Protein nên chiếm khoảng 15-20% tổng lượng calo.

– Chất béo nên chiếm khoảng 25-30% tổng lượng calo. Ưu tiên chất béo không bão hòa và chất béo có lợi cho tim mạch. 

Ưu tiên các thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp

Chỉ số đường huyết (GI) của thực phẩm thể hiện tốc độ mà thức ăn đó làm tăng mức đường trong máu. Thực phẩm có GI thấp sẽ làm tăng đường huyết chậm hơn. ADA khuyên người tiểu đường nên ưu tiên các thực phẩm có GI dưới 55. Những thực phẩm như rau quả tươi, hạt, ngũ cốc nguyên hạt thường có GI thấp. 

Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày 

Một nguyên tắc trong chế độ ăn cho người bị bệnh tiểu đường là chia nhỏ các bữa ăn. Điều này giúp kiểm soát lượng đường trong máu hiệu quả hơn. Thay vì 3 bữa ăn lớn, nên ăn 4-6 bữa nhỏ trong ngày để duy trì mức đường huyết ổn định. 

Xem thêm:

Kết luận

Trên hành trình quản lý tiểu đường, việc hiểu rõ và loại bỏ những quan niệm sai lầm về chế độ ăn kiêng cho người tiểu đường là một bước quan trọng. Và không nên xem tiểu đường như một rào cản ngăn bạn tận hưởng cuộc sống và ăn những thực phẩm dinh dưỡng. Hãy tập trung vào việc thực hiện chế độ ăn kiêng cân đối, với sự hỗ trợ của các chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ.