Tìm hiểu phác đồ điều trị đái tháo đường bộ y tế

Một trong những thách thức mà nhiều người đang phải đối mặt là căn bệnh đái tháo đường. Tuy nhiên, điều quan trọng là chúng ta không cần phải đối diện với nó một mình. Phác đồ điều trị đái tháo đường Bộ Y Tế đã được phát triển để giúp mọi người có thể đối phó với căn bệnh này một cách hiệu quả. Cùng DiaB tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

Tìm hiểu về đái tháo đường 

Đái tháo đường, còn được biết đến với tên gọi tiểu đường, là một tình trạng rối loạn chuyển hóa đặc trưng, khi mà lượng đường trong máu duy trì ở mức cao hơn so với mức bình thường. Điều này thường xảy ra do cơ thể thiếu sự sản xuất insulin, hoặc đề kháng với insulin, hoặc thậm chí là cả hai vấn đề trên cùng tồn tại.

Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), số lượng người mắc đái tháo đường trên toàn cầu đã tăng lên khoảng 422 triệu người, gấp 4 lần so với năm 1980. Chỉ riêng trong năm 2019, đái tháo đường đã gây ra trực tiếp 1,5 triệu trường hợp tử vong. Sự gia tăng này một phần xuất phát từ tình trạng thừa cân, béo phì và thiếu hoạt động thể chất.

Phân loại đái tháo đường

Đái tháo đường được phân loại thành nhiều loại khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh và các đặc điểm cụ thể. Dưới đây là những loại chính: 

– Tiền đái tháo đường: là tình trạng mức đường huyết cao hơn bình thường, nhưng chưa đủ để chẩn đoán là bệnh đái tháo đường. Đây là cơ hội để thay đổi lối sống và ngăn ngừa bệnh đái tháo đường. 

– Đái tháo đường loại 1: thường xuất hiện ở những người trẻ tuổi. Người mắc bệnh loại này phải dùng insulin hàng ngày để duy trì mức đường huyết bình thường. 

– Đái tháo đường loại 2: Loại bệnh này chiếm phần lớn các trường hợp đái tháo đường. Đái tháo đường loại 2 thường phát triển khi cơ thể không thể sử dụng insulin một cách hiệu quả, gây ra tăng đường huyết. 

– Đái tháo đường thai kỳ: Đái tháo đường thai kỳ xảy ra khi mức đường huyết tăng cao trong suốt thai kỳ. Sau khi sinh, mức đường huyết thường trở lại bình thường. Tuy nhiên, người mẹ có nguy cơ cao mắc bệnh đái tháo đường loại 2 sau khi sinh. 

Hiểu rõ về các loại đái tháo đường này giúp người bệnh và cả những người xung quanh có cái nhìn tổng quan về bệnh và cách điều trị hiệu quả.

Tìm hiểu thêm: Bệnh đái tháo đường là gì? Phân loại và điều trị đái tháo đường hiệu quả

Tầm quan trọng của phác đồ điều trị

Phác đồ điều trị đái tháo đường Bộ Y Tế 2023 đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và kiểm soát căn bệnh đái tháo đường. Được phát triển dựa trên những nghiên cứu và thông tin y tế mới nhất, phác đồ này cung cấp một kế hoạch cụ thể để giúp người bệnh duy trì mức đường huyết ổn định và ngăn ngừa các biến chứng tiềm ẩn. 

Phác đồ điều trị bao gồm một loạt các biện pháp như chế độ ăn uống, tập thể dục và theo dõi sức khỏe định kỳ.

Nguyên tắc điều trị theo phác đồ đái tháo đường Bộ Y Tế 

– Lập kế hoạch toàn diện và cá nhân hoá: Bắt đầu với việc lập kế hoạch toàn diện, tập trung vào người bệnh và các yếu tố cá nhân. Tạo kế hoạch dựa trên tình trạng sức khỏe tổng thể, bệnh lý đi kèm, thói quen sinh hoạt và yếu tố tâm lý. 

– Đánh giá tổng thể và quyết định điều trị: Đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể, bao gồm kiểm tra yếu tố tâm lý, thói quen sinh hoạt và các bệnh lý đi kèm. 

– Quyết định điều trị dựa trên thông tin thu thập, ưu tiên thay đổi lối sống và hạn chế sử dụng thuốc nếu có thể. 

– Tư vấn dinh dưỡng và hoạt động thể lực: Cung cấp tư vấn về chế độ ăn uống lành mạnh, với mục tiêu kiểm soát mức đường huyết và duy trì cân nặng hợp lý. Khuyến khích hoạt động thể lực thường xuyên, phù hợp với tình trạng sức khỏe của người bệnh. 

– Giám sát chất lượng chăm sóc và điều trị thường xuyên: Đảm bảo người bệnh được theo dõi chặt chẽ, thường xuyên kiểm tra sức khỏe và mức đường huyết. Điều chỉnh kế hoạch điều trị dựa trên sự thay đổi của tình trạng sức khỏe và kết quả kiểm tra. 

– Các phương pháp điều trị cụ thể: Hỗ trợ người bệnh thay đổi lối sống bằng cách ngừng sử dụng thuốc lá và hạn chế uống rượu bia. Khuyến khích tuân thủ kế hoạch điều trị và kiểm soát cân nặng. Kiểm soát tăng huyết áp để giảm nguy cơ các biến chứng tim mạch. 

Tóm lại, hướng dẫn điều trị đái tháo đường Bộ Y Tế tập trung vào cá nhân hóa và toàn diện. Thay đổi lối sống, kiểm soát dinh dưỡng, hoạt động thể lực và sử dụng thuốc nếu cần đều đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát căn bệnh và ngăn ngừa các biến chứng tiềm ẩn.

Lợi ích của việc tuân thủ phác đồ đái tháo đường Bộ Y Tế

Việc tuân thủ phác đồ điều trị đái tháo đường Bộ Y Tế 2023 mang lại lợi ích to lớn cho người bệnh: 

– Kiểm soát đường huyết ổn định: Phác đồ điều trị giúp duy trì mức đường huyết trong khoảng mục tiêu, ngăn ngừa tình trạng biến đổi đột ngột gây hại cho cơ thể. 

– Ngăn ngừa biến chứng: Tuân thủ phác đồ giúp giảm nguy cơ phát triển các biến chứng nguy hiểm của đái tháo đường như tổn thương thần kinh, thương tổn mắt, tim mạch và bệnh thận. 

– Cải thiện chất lượng cuộc sống: Bằng việc duy trì mức đường huyết ổn định, người bệnh cảm thấy khỏe mạnh hơn, tăng cường năng lượng và giảm nguy cơ mệt mỏi, buồn ngủ. 

– Giảm nguy cơ bệnh tim mạch: Tuân thủ phác đồ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ tim mạch như huyết áp, cholesterol và cân nặng. 

– Kết quả dài hạn tốt hơn: Việc tuân thủ phác đồ điều trị đái tháo đường giúp duy trì sức khỏe tốt hơn trong tương lai, giảm nguy cơ phải sử dụng các biện pháp y tế phức tạp hơn. 

Tóm lại, phác đồ điều trị đái tháo đường bộ y tế 2023 không chỉ là một hướng dẫn, mà là một cơ hội để người bệnh đảm bảo sức khỏe tốt hơn.

Tham khảo: Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị đái tháo đường

Các bước thực hiện phác đồ điều trị đái tháo đường bộ y tế 

Đánh giá tình trạng sức khỏe 

Đánh giá tình trạng sức khỏe là bước quan trọng để xác định tình hình ban đầu của người bệnh và tạo nền tảng cho kế hoạch điều trị. Bước này thường bao gồm các yếu tố sau: 

– Kiểm tra yếu tố tâm lý: vì tâm lý ảnh hưởng đáng kể đến khả năng tuân thủ điều trị và quản lý bệnh. 

– Kiểm tra thói quen sinh hoạt: Đánh giá thói quen ăn uống, hoạt động thể lực, thời gian ngủ và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe. Thông tin này sẽ giúp tùy chỉnh kế hoạch điều trị phù hợp. 

– Đánh giá bệnh lý đi kèm: Các bệnh lý đi kèm có thể ảnh hưởng đến lựa chọn phương pháp điều trị đái tháo đường. 

– Kiểm tra mức đường huyết: Đo lường mức đường huyết hiện tại để biết tình trạng kiểm soát đái tháo đường và định rõ điểm xuất phát cho điều trị. 

Dựa trên thông tin thu thập từ đánh giá tình trạng sức khỏe, bác sĩ sẽ có cơ sở để đưa ra quyết định về kế hoạch điều trị cụ thể cho người bệnh. Điều này đảm bảo rằng kế hoạch điều trị sẽ được cá nhân hoá và phản ánh đầy đủ tình trạng sức khỏe của người bệnh.

Chế độ ăn uống lành mạnh 

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát đái tháo đường một cách hiệu quả. Các nguyên tắc để đảm bảo rằng chế độ ăn uống của bạn là khoa học và có lợi cho tình trạng sức khỏe: 

– Xác định lượng calo hợp lý: Hãy lắng nghe các chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để xác định mức calo cần thiết hàng ngày dựa trên hoạt động và mục tiêu kiểm soát cân nặng. 

– Ưu tiên thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp: Lựa chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp như rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và các nguồn protein thực phẩm ít chất béo. 

– Kiểm soát lượng carbohydrate: Theo dõi lượng carbohydrate bạn tiêu thụ mỗi ngày, đặc biệt từ nguồn tinh bột và đường. Điều này giúp duy trì mức đường huyết ổn định. 

– Hạn chế đường và thức ăn chứa đường: Tránh thức ăn và đồ uống có chứa đường cao, bao gồm cả thức uống có ga, nước ngọt và các loại bánh ngọt. 

– Giảm tối đa chất béo bão hòa: Hạn chế sử dụng thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa như thịt đỏ và thức ăn chế biến sẵn. 

– Duy trì mức cân nặng ổn định: Tuân thủ chế độ ăn uống khoa học sẽ giúp kiểm soát cân nặng, giảm nguy cơ các biến chứng đái tháo đường. 

Cuối cùng, hãy luôn tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn. Việc thực hiện chế độ ăn uống khoa học đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát mức đường huyết và đảm bảo sự ổn định cho tình trạng sức khỏe trong hành trình quản lý đái tháo đường.

Bạn không biết nên bắt đầu thay đổi chế độ ăn uống từ đâu và thế nào là ăn uống khoa học, phù hợp với tình trạng sức khoẻ của bản thân? Tham gia ngay chương trình Sống khỏe cùng Đái tháo đường của DIAB.

Bạn sẽ được đồng hành cùng các chuyên gia dinh dưỡng, giúp tạo chế độ dinh dưỡng dành riêng cho bạn, dễ dàng thực hiện và duy trì lâu dài. Không chỉ vậy, các chuyên gia luôn sẵn sàng giải đáp những thắc mắc của bạn bất kỳ lúc nào. 

Đăng ký ngay TẠI ĐÂY. 

Tìm hiểu thêm: 4 lý do khiến việc thay đổi chế độ ăn cho người tiểu đường gặp khó khăn

Tập thể dục và vận động thường xuyên

Theo phác đồ điều trị đái tháo đường Bộ Y Tế, hoạt động thể lực thường xuyên không chỉ giúp kiểm soát mức đường huyết một cách hiệu quả mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể.

– Lập kế hoạch luyện tập đều đặn: Hãy thiết lập một lịch trình luyện tập ổn định, dành ít nhất 5 ngày trong tuần cho việc tập luyện. Mỗi buổi tập nên kéo dài ít nhất 30 phút. 

– Kiểm tra tình trạng sức khỏe trước lúc tập: Trước khi bắt đầu mỗi buổi tập, hãy kiểm tra mức đường huyết, tình trạng tim mạch và huyết áp. Điều này giúp đảm bảo bạn có thể thực hiện luyện tập một cách an toàn và hiệu quả. 

– Chọn hình thức luyện tập phù hợp: Tùy theo thể trạng và sở thích cá nhân, lựa chọn hình thức tập luyện thích hợp như leo cầu thang, bơi lội, đi bộ hoặc các hoạt động khác. 

Điều quan trọng là tìm ra phong cách luyện tập thú vị và phù hợp với bạn. Bằng cách tuân thủ những nguyên tắc này, bạn có thể tận dụng tối đa lợi ích của việc tập luyện để kiểm soát đái tháo đường. Hãy luôn theo dõi cơ thể và trò chuyện cùng với chuyên gia y tế nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào.

Tải ngay ứng dụng của DiaB – người bạn đồng hành cùng bệnh nhân đái tháo đường. Ứng dụng chính là cầu nối giúp bạn trò chuyện và nhận tư vấn của những chuyên gia dinh dưỡng, bác sĩ có chuyên môn cao. 

Ứng dụng có tính năng ghi nhận chỉ số vận động và các video hướng dẫn vận động do các chuyên gia hướng dẫn chi tiết, đơn giản, dễ thực hiện, phù hợp với người lớn tuổi ít vận động. 

Nhanh tay tải TẠI ĐÂY.

Dùng insulin khi cần thiết 

Việc sử dụng insulin là một phần trong điều trị đái tháo đường, đặc biệt đối với những người mắc đái tháo đường loại 1 và một số trường hợp đái tháo đường loại 2 không thể kiểm soát đường huyết bằng cách thay đổi lối sống hoặc sử dụng thuốc uống. 

Theo Bộ Y Tế, khoảng một phần ba số người mắc bệnh đái tháo đường loại 2 cần phải sử dụng insulin để kiểm soát mức đường huyết. Tỷ lệ này dự kiến sẽ gia tăng theo thời gian khi bệnh kéo dài. 

Việc thông tin và hướng dẫn người bệnh hiểu rõ về phương pháp sử dụng insulin là rất quan trọng. Điều này giúp họ tự tin và yên tâm với phác đồ điều trị kết hợp insulin. 

Các chỉ định sử dụng insulin bao gồm: 

– Mức HbA1C trên 9,0% và mức đường huyết đói trên 15,0 mmol/l. 

– Đái tháo đường kết hợp với bệnh cấp tính như nhiễm trùng nặng, nhồi máu cơ tim, đột quỵ. 

– Đái tháo đường kết hợp với suy thận nặng, tổn thương gan. 

– Không đạt được hiệu quả với thuốc viên hạ đường huyết hoặc dị ứng với thuốc viên. 

Khi bắt đầu sử dụng insulin: 

– Liều sulfonylurea thường được giảm 50% và chỉ uống vào buổi sáng. 

– Liều insulin thường bắt đầu từ 0,1 UI/kg loại NPH, tiêm trước khi đi ngủ. 

– Có thể chia liều insulin thành hai mũi tiêm (insulin mixt) trong ngày, tùy thuộc vào mức đường huyết và HbA1c. 

– Việc điều chỉnh liều insulin cần thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ, thường là cứ 3-4 ngày/lần hoặc 2 lần/tuần. Điều này đảm bảo sự ổn định của mức đường huyết và tối ưu hóa hiệu quả của liệu pháp.

Kiểm tra sức khoẻ, đường huyết định kỳ

Việc đo và theo dõi đường huyết hàng ngày là một phương pháp quan trọng để phản ánh chính xác tình trạng sức khỏe của người mắc bệnh đái tháo đường. Qua việc này, bạn có thể nắm rõ mối liên hệ giữa nồng độ đường huyết, chế độ dinh dưỡng và hoạt động thể dục hàng ngày. 

Việc này giúp bạn đánh giá liệu lối sống và thói quen sinh hoạt hiện tại có đang thực sự khoa học hay không. Từ đó bạn có thể điều chỉnh và áp dụng các biện pháp hạn chế để quản lý bệnh tiểu đường một cách hiệu quả. 

Để có sự kiểm soát tốt hơn, nên thực hiện kiểm tra tại 4 thời điểm sau trong ngày: 

– Buổi sáng khi thức giấc: Mức đường huyết bình thường thường nằm trong khoảng 90 – 130 mg/dl (tương đương 5-7 mmol/l). 

– Trước khi ăn: Mức đường huyết trước bữa ăn nên ở mức từ 70 – 130 mg/dl (khoảng 4-7 mmol/l).

– Khoảng 2 giờ sau bữa ăn: Mức đường huyết sau bữa ăn nên duy trì dưới 180 mg/dl (khoảng 10 mmol/l).

– Trước khi đi ngủ: Mức đường huyết trước lúc đi ngủ nên nằm trong khoảng 110 – 150 mg/dl (khoảng 6-8 mmol/l).

Kết luận

Phác đồ điều trị đái tháo đường bộ y tế là một hướng dẫn quan trọng giúp người bệnh quản lý bệnh tốt hơn và cải thiện chất lượng cuộc sống. Việc tuân thủ phác đồ này, bao gồm việc duy trì đường huyết ổn định, chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát đái tháo đường.

Đặc biệt, DiaB luôn sẵn sàng là người bạn đồng hành chất lượng cùng bạn trên hành trình sống khỏe cùng đái tháo đường.